Iedereen heeft er ondertussen al van gehoord: de opmars van de Aziatische hoornaar. Ook in de hulpverleningszone Noord-Limburg komen meer en meer nesten van deze invasieve soort aan het licht. De Aziatische hoornaar is niet giftiger dan andere wespen. Wel zijn ze bijzonder agressief en dus gevaarlijk voor mensen die allergisch zijn voor wespengif. 

De Aziatische hoornaar valt ook de honigbijen aan, tot grote ergernis van de imkers. Daarom slaan de 9 gemeentebesturen van Hulpverleningszone Noord-Limburg, de brandweer, de imkers en de bevolking de handen in elkaar om samen de situatie onder controle te krijgen. "Samen willen we ervoor zorgen dat er in de toekomst nog steeds lekkere, lokale honing te vinden zal zijn in onze streek," klinkt het bij de Hulpverleningszone Noord-Limburg.

Wat kan jij doen?
Om te zorgen dat de bevoegde diensten een goed zicht krijgen op de verspreiding van de Aziatische hoornaar, is het belangrijk dat elke waargenomen Aziatische hoornaar – of een nest ervan - gemeld wordt. Dat doe je zo:

• Een nest op locatie
  Meld de juiste locatie van het nest via de website www.vespawatch.be (oranje knop “Meld een nest”). Vespa-Watch is het Vlaams meldpunt voor Aziatische hoornaars. De melding zal daar gevalideerd en geregistreerd worden en er wordt een verdelger ingeschakeld.
• Een nest bij je thuis?
  Meld dit bij de Hulpverleningszone Noord-Limburg : 011 54 29 00 of via het e-loket op www.brandweernoordlimburg.be.De hulpverleningszone zal het nodige doen opdat het nest wordt verdelgd. De brandweer zal hiervoor zelf een beroep doen op een bestaande samenwerking met imkers. De imker zal, alleen of met de logistieke steun van de hulpverleningszone, het nest verdelgen.
• Heb je één individuele Aziatische hoornaar gespot, maar geen nest?
  Een individuele melding van een (of enkele) Aziatische hoornaar(s), doe je best op waarnemingen.be via de volgende link waarnemingen.be/go/vespa-velutina/. De juiste personen zullen dan op de hoogte gebracht worden. Op basis van het aantal meldingen, wordt bekeken of imkers hier lokpotten kunnen plaatsen om de juiste locatie van het nest te achterhalen. Ook als je niet 100% zeker bent dat het om een Aziatische hoornaar gaat, kan je de waarneming het beste registreren.

Wat doen de imkers?
De lokalisatie van de Aziatische hoornaars is een intensief en tijdrovend proces. Imkers gaan op pad met lokpotten waarmee ze Aziatische hoornaars vangen. De hoornaars worden gekleurd met verf en weer vrijgelaten. Na een tijdje keert de gekleurde hoornaar weer naar de lokpot. Op basis van de vliegrichting en de retourtijd maken zij een inschatting van de locatie van het nest Aziatische hoornaars. Vervolgens gaan zij op zoek naar het nest en over tot verdelging.

Wat kost de verdelging?
Hoewel de verdelging van Aziatische hoornaar meer tijd en energie vraagt, heeft de zoneraad (burgemeesters van de 9 gemeenten) van Hulpverleningszone Noord-Limburg beslist om voor een verdelging van een nest Aziatische hoornaars hetzelfde tarief te hanteren als voor gewone wespen. Het tarief bedraagt 50 euro incl. btw. Een herhaling van een eerdere verdelging (binnen 10 dagen) is gratis.

Een verdelging op openbaar domein is uiteraard kosteloos.

Ook de logistieke ondersteuning van de imker m.b.v. een hoogtewerker of ladderwagen bij de bestrijding van een nest op hoogte is gratis.

Hoe een Aziatische hoornaar herkennen?
De figuur geeft een belangrijk onderscheid tussen de Aziatische hoornaar en andere soorten.

• De Aziatische hoornaar heeft over het algemeen een donkerder lichaam, met felgele pootjes.
• De inheemse, Europese hoornaar is meer bruin getint met een geel achterlijf en bruine pootjes. De Europese hoornaar is de belangrijkste concurrent van de Aziatische soortgenoot. Het is daarom belangrijk dat we deze niet onnodig gaan verdelgen.

Foto: Hubertus Vereniging Vlaanderen

Invasieve soort
De Aziatische hoornaar is een invasieve diersoort die zich snel kan uitbreiden. In het voorjaar maakt een koningin na haar winterslaap een eerste nest dat in 70% van de gevallen tijdens de zomer wordt verlaten voor een definitief, secundair nest op een andere locatie. De secundaire nesten bevinden zich vaak in hoge boomtoppen (+ 10m) en zijn moeilijk bereikbaar via ladder of hoogtewerker. Bij de minste verstoring van het nest, slaan de hoornaars alarm en kunnen ze heel snel het nest verlaten om aan te vallen. Dus nu is het moment om gericht zoveel mogelijk nesten te bestrijden om volgend voorjaar niet geconfronteerd te worden met een exponentiële groei van het aantal nesten.

De Aziatische hoornaar valt bijenkasten aan en rooft deze deels leeg. Overheden en terreineigenaars binnen de Europese lidstaten delen de verantwoordelijkheid om deze soort zoveel mogelijk onder controle te houden.

Allergische reactie?
Zodra er na een steek van een Aziatische hoornaar een veralgemeende reactie optreedt, kan er sprake zijn van allergie. De reactie komt niet noodzakelijk op de plaats van de wespensteek voor, dit kan ook op andere plaatsen in het lichaam. Enkele voorbeelden:

• tintelende lippen
• gezwollen tong of keel
• kortademigheid
• uitgebreide huiduitslag
• bloeddrukdaling

We spreken dan over een ernstige anafylactische reactie. Opgelet: een allergische reactie is niet afhankelijk van de dosis en kan reeds optreden na één enkele steek. Als je één van de hierboven beschreven verschijnselen vertoont, dien je zo spoedig mogelijk naar de dichtstbijzijnde arts te gaan.

Antigifcentrum
Meer info kan je ook terugvinden op deze webpagina van het antigifcentrum over bijen- of wespensteken.